بیشتر بخوانید:

مالیات دولت بالای مردم هزاره قبل از جنگ های داخلی

داد و ستدها در هزارجات هفت دهه قبل بسیار ابتدایی بود و به اساس نیازهای اولیه آن وقت صورت میگرفت. سالی، چپوشی، میده کدو/ پیچی کدو از جمله عناوین معاملات متداول آن زمان هزار ها است ثبت گردیده است.

۱ – سالی:

این‌یک نوع مبادله تجاری است و کسانیکه به پول نیاز آنی دارد و خود؛ آن را ندارند از پولداران قرض با مفاد می‌گیرند؛ یعنی به مرابحه پول دریافت می‌نمانید و آن‌چنان است که اگر نرخ روز مثلاً روغن فی سیر چهارصد افغانی باشد او در بدل یک سیر یک‌صد و پنجا افغانی می‌گیرد و قرار می‌گذارد که مثلاً در وقت چشت مال یا جورس برایش همین مقدار روغن بدهد. آن فرد مجبور است به همان بهای ارزان به دائن روغن بدهد. رخت، گندم و گوشت را به شکل سالی می‌گیرند.

۲ – چپوشی:

علی‌الاکثر در ایام زمستان چندین خانه یکجا شده گاوی را می‌کوشند و بعد گوشت قرار تعداد چپوش نرخ و قسمت شده به اساس تزغنه یعنی تیر توزیع می‌نمایند. چپوش آن را در ماه سنبله سال آینده به صاحب گاو می‌دهند. هر خانه‌ کی توان مصرف یک چپوش را نداشته باشد دوخانه یا بیشتر باهم در یک چپوش شریک شده و قیمت آن را به موعود معینِ به مالک گاو می‌پردازد.

۳ – میده کدو/ پیچی کدو:

بی‌بضاعتی که توان خرید رخت، غله و غیره نیازمندی‌های خود را به‌صورت نقد ندارد به قرض سالی و غیره آن را دست‌یاب می‌کنند.

کسانی که اشیای مذکور را به پول نسیه می‌دهند در موعد معین حاضر آمده پول خود را مطالبه می‌نمایند. مگر اکثر اشخاص قادر به پرداخت نیستند و آرزو دارند که به تعویق افتد اما صاحب پول از مهلت شانه خالی می‌کند و از مدیون تقاضا می‌نماید تا به پیچی کدو راضی شود و میده کدو چنان معنی دارد که دین خود را برای همان‌قدر مدت دیگر موکول می‌کند مگر آن را دوچند حساب می‌کند، اگر مدیون در موعود معین سالی دیگر توان پرداخت نداشته باشد باری دیگر پیچی می‌کند، این اضعاف مصاعقه هرقدر که ادامه یابد باری مدیون بیچاره را گران‌تر می‌سازد بلاخره ناچار زمین ویا مال خود را به ثمن به دائن سپرده خود ناگزیر به هجرت می‌شود.

برای معلومات بشتر در لینگ زیر بخوانید:

هزاره‌ها چگونه جیل و توغل را شمار می کند و چرا؟